Татарча
Surah Abasa ( He frowned ) - Aya count 42
عَبَسَ وَتَوَلَّىٰٓ ﴿١﴾
Йөзен чытты һәм төмсәләнеп борылды.
أَن جَآءَهُ ٱلْأَعْمَىٰ ﴿٢﴾
Аңа сукыр ибнү өммү Мәктүм килгән вакытта. (Бер- вакыт Мухәммәд г-м, кураешларның олугълары вә байлары илә сөйләшеп аларны иманга өндәп утырганда ибнү өммү Мәктүм килеп Мухәммәд г-мнең мәшгуль икәнен белмичә, йә Мухәммәд миңа Коръән укысаңчы, диде. Мухәммәд г-м кураешларның иманга килүләрен өмет итеп утырганлыктан мәҗлесне бүләсе килмичә, ибнү өммү Мәктүмгә йөзен чытты һәм аңардан борылды. Соңра Аллаһ ошбу сүрәне иңдереп расүлне шелтә кылды. Шуннан соң Мухәммәд г-м ибнү өммү Мәктүмне һәрвакыт хөрмәтли торган булды.)
وَمَا يُدْرِيكَ لَعَلَّهُۥ يَزَّكَّىٰٓ ﴿٣﴾
Сиңа нәрсә белдерде ягъни ул кураешлар илә сөйләшүме яки Коръән өйрәтүме яхшы икәнен кайдан белдең, шаять ибнү өммү Мәктум синнән Коръән укырга өйрәнеп гөнаһлардан яки батыл диннән пакьләнер.
أَوْ يَذَّكَّرُ فَتَنفَعَهُ ٱلذِّكْرَىٰٓ ﴿٤﴾
Яисә Коръән белән вәгазъләнер дә, вәгазь аңа файда бирер.
أَمَّا مَنِ ٱسْتَغْنَىٰ ﴿٥﴾
Әмма берәү байлыгына таянып хак динне кирәксенмәсә һәм Аллаһуга гыйбадәт кылудан баш тартса,
فَأَنتَ لَهُۥ تَصَدَّىٰ ﴿٦﴾
син аңа таба борыласың һәм сүзенә колак саласың.
وَمَا عَلَيْكَ أَلَّا يَزَّكَّىٰ ﴿٧﴾
Сиңа нинди зарар бар ул кешенең мөшриклектән һәм гөнаһтан пакьләнмәвеннән?
وَأَمَّا مَن جَآءَكَ يَسْعَىٰ ﴿٨﴾
Вә әмма берәү ашыгып сиңа килсә,
وَهُوَ يَخْشَىٰ ﴿٩﴾
Раббысыннан курыккан хәлдә,
فَأَنتَ عَنْهُ تَلَهَّىٰ ﴿١٠﴾
син аңардан борылып башкалар илә мәшгуль буласың.
كَلَّآ إِنَّهَا تَذْكِرَةٌۭ ﴿١١﴾
Юк, алай кирәкмәс, тәхкыйк ул Коръән кешегә файдалы вә зарарлы нәрсәләрнең һәммәсен сөйлидер.
فَمَن شَآءَ ذَكَرَهُۥ ﴿١٢﴾
Теләгән кеше Коръәнне аңлап гыйбрәтләнсен, аның белән гамәл кылып төзәлсен һәм туры юлны тапсын! (Димәк, Коръән белән вәгазьләнүне, Коръәндәге Аллаһ хөкемнәре белән танышуны һәм аның белән гамәл кылуны һичнәрсәгә алыштырырга ярамый).
فِى صُحُفٍۢ مُّكَرَّمَةٍۢ ﴿١٣﴾
Ул Коръән хөрмәтле сәхифәләрдәдер.
مَّرْفُوعَةٍۢ مُّطَهَّرَةٍۭ ﴿١٤﴾
Хөрияте бик югары, хатадан бик пакь.
بِأَيْدِى سَفَرَةٍۢ ﴿١٥﴾
Язучы фәрештәләр кулындадыр.
كِرَامٍۭ بَرَرَةٍۢ ﴿١٦﴾
Ул фәрештәләр Аллаһ хозурында хөрмәтлеләр вә бик итагатьлеләр.
قُتِلَ ٱلْإِنسَٰنُ مَآ أَكْفَرَهُۥ ﴿١٧﴾
Ләгънәт төшкән кеше ни гаҗәп көфран нигъмәттә ифрат кылучыдыр, ягъни бик каты көферлек кыладыр!
مِنْ أَىِّ شَىْءٍ خَلَقَهُۥ ﴿١٨﴾
Аллаһ аны ни нәрсәдән яратты соң?
مِن نُّطْفَةٍ خَلَقَهُۥ فَقَدَّرَهُۥ ﴿١٩﴾
Мәни суыннан бит! Кешене яратты да, аның әгъзасын, гомерен һәм ризыкларын чикләде.
ثُمَّ ٱلسَّبِيلَ يَسَّرَهُۥ ﴿٢٠﴾
Соңра хак юлны табарга мөмкинлек бирде ягъни гакыл, фикер бирде һәм китап иңдереп, пәйгамбәр күндереп туры юлны күрсәтте.
ثُمَّ أَمَاتَهُۥ فَأَقْبَرَهُۥ ﴿٢١﴾
Соңра аны үтерде дә кабергә куйды, ягъни хайваннар кеби җир өстенә ташламады.
ثُمَّ إِذَا شَآءَ أَنشَرَهُۥ ﴿٢٢﴾
Соңра теләгән вакытында тергезеп кубарыр аны.
كَلَّا لَمَّا يَقْضِ مَآ أَمَرَهُۥ ﴿٢٣﴾
Юк, әле алай була торып та, Аллаһ әмерләрен җиренә җиткермәде.
فَلْيَنظُرِ ٱلْإِنسَٰنُ إِلَىٰ طَعَامِهِۦٓ ﴿٢٤﴾
Кеше карасын ашаган ризыгына.
أَنَّا صَبَبْنَا ٱلْمَآءَ صَبًّۭا ﴿٢٥﴾
Тәхкыйк Без аңа суны чын кою белән койдык.
ثُمَّ شَقَقْنَا ٱلْأَرْضَ شَقًّۭا ﴿٢٦﴾
Соңра җирне чын яру илә ярдык та,
فَأَنۢبَتْنَا فِيهَا حَبًّۭا ﴿٢٧﴾
ул җирдә иген бөртекләрен үстердек.
وَعِنَبًۭا وَقَضْبًۭا ﴿٢٨﴾
Йөземне вә җыеп алган коры җимешләрне,
وَزَيْتُونًۭا وَنَخْلًۭا ﴿٢٩﴾
дәхи зәйтүн, хөрмә агачларын үстердек.
وَحَدَآئِقَ غُلْبًۭا ﴿٣٠﴾
Дәхи күп агачлы бакчаларны,
وَفَٰكِهَةًۭ وَأَبًّۭا ﴿٣١﴾
дәхи төрле җимешләрне вә печәннәрне үстердек.
مَّتَٰعًۭا لَّكُمْ وَلِأَنْعَٰمِكُمْ ﴿٣٢﴾
Күп нәрсәләр үстердек үзегез һәм хайваннарыгыз файдалану өчен.
فَإِذَا جَآءَتِ ٱلصَّآخَّةُ ﴿٣٣﴾
Һәркайчан колакны тондыручы каты сур тавышы килсә.
يَوْمَ يَفِرُّ ٱلْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ ﴿٣٤﴾
Ул көндә кеше качар карендәшләреннән.
وَأُمِّهِۦ وَأَبِيهِ ﴿٣٥﴾
Һәм анасыннан вә атасыннан.
وَصَٰحِبَتِهِۦ وَبَنِيهِ ﴿٣٦﴾
Һәм хатыныннан вә балаларыннан качар.
لِكُلِّ ٱمْرِئٍۢ مِّنْهُمْ يَوْمَئِذٍۢ شَأْنٌۭ يُغْنِيهِ ﴿٣٧﴾
Алардан һәм кеше өчен бардыр кыямәт көнендә аны мәшгуль итәрлек каты эшләр.
وُجُوهٌۭ يَوْمَئِذٍۢ مُّسْفِرَةٌۭ ﴿٣٨﴾
Ул көндә кайбер йөзләр якты,
ضَاحِكَةٌۭ مُّسْتَبْشِرَةٌۭ ﴿٣٩﴾
وَوُجُوهٌۭ يَوْمَئِذٍ عَلَيْهَا غَبَرَةٌۭ ﴿٤٠﴾
Вә ул көндә кайбер йөзләрдә караңгылык тузан булыр.
تَرْهَقُهَا قَتَرَةٌ ﴿٤١﴾
Ул йөзләрне каралык вә караңгылык каплар.
أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلْكَفَرَةُ ٱلْفَجَرَةُ ﴿٤٢﴾
Бу кара йөзле кешеләр көфран нигъмәт кылучы һәм Аллаһуга итагать итмәүче кешеләрдер.
